-
1 изге ата
рел. свято́й оте́ц -
2 изге
1. прил.1) рел. свято́й, благочести́вый, пра́ведный (дух, старец, пророк)изгеләр (әүлияләр) культы — культ святы́х
2) до́брый, доброду́шныйизге күңелле кеше — челове́к до́брой (добре́йшей) души́, добря́к
3) до́брый, благо́й (план, замысел)изге ният - ярты дәүләт — (посл.) до́брое наме́рение - полови́на успе́ха (букв. благо́е наме́рение - полови́на состоя́ния)
4) свято́й, свяще́нный, свя́то чти́мый, заме́тный, благоро́дный, великоду́шный, возвы́шенныйизге ана — благоро́дная мать
изге мәхәббәт — свята́я (безгре́шная) любо́вь
2. сущ.изге хисләр — возвы́шенные чу́вства
пра́ведный, свято́й3. нареч.изгеләр кабере — моги́ла святы́х
свя́то (чтить память о ком-л.; имена героев)- изге ай- изге ата
- изгезат
- изге рух••изге җан — непоро́чный; безгре́шная душа́
изге киселү — ко́рчить из себя́ свято́го
изге сәгать — долгожда́нный час (миг)
изге сәгать сукты! — час про́бил!
изге сәгатьтә! — в до́брый час!
-
3 газиз
прил.1) дорого́й, родно́й, ми́лый се́рдцу; люби́мый, бесце́нныйгазиз балам — дорого́е дитя́ моё
газиз дустым — бесце́нный друг мой
җанга газиз ата-баба туфрагы — ми́лая се́рдцу родна́я земля́ (земля́ пре́дков)
2) бесце́нный, еди́нственныйгазиз җанын кызганмау — не щади́ть еди́нственной жи́зни
3) рел.а) свято́й, боже́ственныйсм. тж. изгеб) в знач. сущ.; мн. газизләр святы́е; проро́кигазизләр тормышы — жития́ святы́х (проро́ков)
•- газиз күрү
- газиз тоту -
4 рух
I сущ.1) дух, душа́ (психический, духовный мир человека)сәламәт тәндә сәламәт рух — (погов.) в здоро́вом те́ле здоро́вый дух
тәнем түгел, җаным, бөтен рухым сызлана — не те́ло боли́т, а вся душа́ но́ет (изныва́ет)
тәнемне бөгәрләр, ә рухны бөгә алмаслар — мо́гут согну́ть (слома́ть) моё те́ло, а ду́шу - нет
2) дух, мора́льная си́ла, настрое́ниесугышчан рух — боево́й (мора́льный) дух
күтәренке рух — припо́днятое (бо́дрое) настрое́ние, воодушевле́ние, боево́е настрое́ние
күтәренке рух белән — с подъёмом, с воодушевле́нием; воодушевлённо, вдохнове́нно, бо́дро; жи́во
җиңү рухы белән сугарылган — пропи́танный ду́хом побе́ды
мөселманлык рухы — дух мусульма́нской ве́ры
3) рел. душа́, дух уме́ршихүлгәннәр рухына дога кылу — моли́ться за ду́ши уме́рших; моли́ться за упоко́й души́
ата-ана рухын рәнҗетмә — не беспоко́й (не оскорбля́й, не обижа́й) ду́ши поко́йных роди́телей; не трево́жь ду́ши пре́дков
изге вә явыз рухлар — святы́е и злы́е ду́хи
4) перен. дух, суть (чего-л.)замана рухы — дух вре́мени
закон рухына каршы килү — противоре́чить ду́ху зако́на
музейда рыцарьлар рухы аңкый — в музе́е чу́вствуется ры́царский дух
революцон рухта язылган әсәрләр — произведе́ния, напи́санные в революцио́нном ду́хе
•- рух бирү- рух кертү
- рух өрү
- рух күтәрелү
- рух күтәренкелеге
- рух күтәрү
- рух төшенкелеге
- рух төшерү
- рух төшү
- рух сыну
- рух тынычлыгы IIрух кошы — миф. огро́мная пти́ца, охо́тящаяся на слоно́в
См. также в других словарях:
изге — с. 1. дини. Бөтен гомерен аллага багышлаган һәм үзе үлгәннән соң дингә ышанучыларның яклаучысы дип игълан ителгән, аллага якын (зат, әүлия, пәйгамбәр тур.). Бик динле, тәкъва; суфый 2. дини. Табигатьтән өстен көчкә ия булган, илаһи изге сүзләр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фатиха — дини. 1. Коръәннең беренче сүрәсе 2. Ата ананың, остазның һ. б. рәсми рәвештә белдерелгән изге теләге, ризалыгы һәм юлламасы 3. Рөхсәт; хуплау. ФАТИХАДА БУЛУ – Берәр изге теләктә булу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тирәк — 1. Тупыл 2. диал. Зур һәм биек агач үсә зәйтүн тирәге 3. сир. Бай тирәк, караулы тирәк дип тә әйтелә – Кабиләнең, ыруның, йортның символы, билгесе булып торган агач; ата баба утыртып калдырган изге агач. күч. Ата баба нигезе тирәгең барда терәгең … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хак — I. с. 1. Чынбарлыкка туры килә торган, чын, дөрес. и. Дөреслек, дөрес, гадел эш; кирәкле эш хак сөйгәнне халык сөймәс 2. Чын, нәкъ үзе 3. Изге, гадел, туры хак юлга өндәү. II. ХАК – Хокук, вәкаләт хакым бар. Өлеш, нин. б. уртак әйбердән файдалана … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
